Projekty

Występowanie i śledzenie losów hydroksypochodnych WWA w ściekach w aspekcie oceny ryzyka zdrowia publicznego ze względu na narażenia na WWA na terenach miejskich



Instytucja Finansująca: NCN
Oficjalna strona projektu: Link
Okres realizacji: 2023-02-03 – 2026-02-02
Całkowita wartość projektu: 122 000,00 zł
Kwota dla UJ CM: 122 000,00 zł
Konkurs: OPUS 23

Kierownik: dr Elżbieta Sochacka-Tatara
E-mail kierownika: " e.sochacka-tatara@uj.edu.pl"
Osoba do kontaktu: Renata Sobieszczańska-Horbatowska
Telefon osoby do kontaktu: 12 433 27 97
E-mail osoby do kontaktu: renata.sobieszczanska-horbatowska@uj.edu.pl
Jednostka: Katedra Epidemiologii i Medycyny Zapobiegawczej
Telefon do jednostki: 12 423-10-03


Opis projektu:
Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) są szeroko rozpowszechnioną grupą zanieczyszczeń środowiska powstających na skutek spalania materii organicznej, w tym paliw kopalnych, w warunkach niedostatecznej obecności tlenu. Należą do trwałych zanieczyszczeń organicznych a narażenie na ich działanie może prowadzić do szeregu niekorzystnych skutków zdrowotnych, w tym chorób układu oddechowego i układu krążenia czy niektórych nowotworów. Mogą przedostawać się do organizmu człowieka drogą oddechową, przez skórę i drogą pokarmową. Jednak monitorowane narażenia populacji na WWA jest ograniczone głównie do monitorowana stężenia bezno(a)pirenu w powietrzu atmosferycznym. Dodatkowo dostępne jest tylko w tych regionach, gdzie funkcjonują stacje pomiaru zanieczyszczeń powietrza. WWA w organizmie przechodzą wieloetapowy proces metabolizowania a następnie są wydalane wraz z moczem i kałem na zewnątrz, gdzie ostatecznie wraz ze ściekami trafiają do oczyszczalni. Stąd, badanie ma na celu opracowanie nowych metod analizy hydroksypochodnych WWA w ściekach, jako biomarkerów ekspozycji na te związki. Na podstawie pomiaru stężenia hydroksypochodnych WWA w próbkach pobranych z oczyszczalni ścieków możliwa będzie ocena całkowitej, pochodzącej z różnych źródeł ekspozycji na WWA populacji obsługiwanej przez oczyszczalnię ścieków. Dodatkowo możliwe będzie prześledzenie losów tych związków w oczyszczalni ścieków oraz ocena ładunku dostarczanego wraz ze zrzutem oczyszczonych ścieków do wód powierzchniowych. Opracowana metoda może przyczynić się do stworzenia nowych możliwości monitoringu narażenia populacji na WWA, możliwych do wykorzystania wszędzie tam, gdzie ścieki odprowadzane są do oczyszczalni. Taka ocena narażenia na szkodliwe związki chemiczne ma również kluczowe znaczenie dla świadomych, opartych na dowodach ram regulacyjnych, które są niezbędne do ochrony zdrowia publicznego i środowiska.

Powrót >