Mechanizmy insulinooporności u pacjentów z tętniczym nadciśnieniem płucnym. Rola receptora typu 2 białka morfogenetycznego kości i receptorów dla peroksysomów gamma w tkance tłuszczowej.

Opis projektu:
Tętnicze nadciśnienie płucne (TNP) jest ciężką i obecnie nieuleczalną chorobą. Polega na zwężaniu się i zamykaniu tętniczek płucnych, co prowadzi do wzrostu ciśnienia w krążeniu płucnym a w konsekwencji niewydolności serca. U pacjentów z TNP, bez dodatniego wywiadu rodzinnego i czynników predysponujących rozpoznaje się idiopatyczne TNP (ITNP). W przypadku stwierdzenia mutacji w genie predysponującym do TNP rozpoznaje się dziedziczone TNP (DTNP). Najczęściej stwierdza się mutacje genu receptora białka morfogenetycznego kości (BMPR2). Przyczyny i mechanizmy rozwoju TNP nie są dobrze poznane. Niektóre badania, prowadzone głównie u zwierząt, wskazują na możliwą rolę zaburzeń metabolizmu (w tym insulinooporności) oraz nieprawidłowej czynności tkanki tłuszczowej. Szczególną rolę przypisuje się cząsteczkom regulującym rozwój i metabolizm tkanki tłuszczowej, które w badaniach eksperymentalnych były mediatorami rozwoju choroby naczyń płucnych. Należą tutaj BMPR2, receptory dla peroksysomów gamma (PPARγ) oraz wydzielane przez tkankę tłuszczową adipokiny. U zwierząt z indukowanym uszkodzeniem genu kodującego BMPR2 występuje niedobór PPARγ i niektórych adipokin, np. adiponektyny. Efektem jest rozwój zarówno nadciśnienia płucnego jak i insulinooporności. W modelu eksperymentalnym te dwa zaburzenia mogą być odwrócone przez zastosowanie agonistów PPARγ tj. tiazolidynodionów. Badanie pozwoli nie tylko na rozszerzenie dotychczasowej wiedzy dotyczącej mechanizmów rozwoju TNP ale także może skutkować dalszymi badaniami nad znaczeniem tiazolidynodionów w terapii pacjentów i poprawą rokowania chorych. Cel projektu: Ocena zmian przekaźnictwa BMPR2 i PPAR-γ i ich wpływu na funkcję tkanki tłuszczowej: insulinooporność i syntezę adipokin w grupie pacjentów z ITNP/DTNP. Badania realizowane w projekcie: Grupa badana (n=60): pacjenci ≥18 lat z rozpoznanym ITNP lub DTNP (de novo lub uprzednio). Pacjenci z cukrzycą lub w trakcie leczenia przeciwcukrzycowego zostaną wyłączeni z badania. Insulinooporność zostanie określona na podstawie badania klamrą hiperinsulinemiczno-normoglikemiczną. U każdego pacjenta zostanie określona ilość tkanki tłuszczowej (pomiary antropometryczne) i główne czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, w tym palenie tytoniu i siedzący tryb życia. U pacjentów i ich krewnych pierwszego stopnia zostanie wykonane sekwencjonowanie egzomu aby zidentyfikować mutacje w genach predysponujących do TNP (z uwzględnieniem BMPR2) oraz aby znaleźć inne warianty genetyczne mogące wpływać na przekaźnictwo BMPR2 i PPAR-γ. Adipocyty zostaną pozyskane z głębokiej warstwy podskórnej tkanki tłuszczowej metodą biopsji gruboigłowej. Ocena funkcji tkanki tłuszczowej będzie obejmowała analizę proteomu i transkryptomu adipocytów, poziom BMPR2 i PPAR-γ a także poziomy adipokin (adiponektyna, leptyna, rezystyna, omentyna, visfatyna, apelina, grelina, IL-1β, IL-6, TNF-α) w osoczu i w adipocytach. Dla potwierdzenia roli zmniejszonej ekspresji BMPR2 i PPAR-γ w funkcjonowaniu adipocytów u pacjentów z TNP zostanie dodatkowo wykonany eksperyment in vitro. Fragmenty tkanki tłuszczowej będą hodowane z TNF-α in vitro dla odwzorowania prozapalnego środowiska TNP aby lepiej zróżnicować nosicieli mutacji BMPR2 i osoby bez mutacji. Do adipocytów zostanie następnie dodane BMP lub pioglitazon aby ocenić czy przywrócenie przekaźnictwa BMPR2/PPAR-γ może odwrócić efekt TNF-α. Podczas eksperymentu in vitro zostanie dokonana ocena funkcji tkanki tłuszczowej metodami określonymi powyżej. Standardowe wskaźniki ciężkości nadciśnienia płucnego zostaną ocenione u wszystkich pacjentów i zostaną odniesione do insulinooporności i funkcji tkanki tłuszczowej, w tym przekaźnictwa BMPR2/PPAR-γ.

Powrót >