Ocena uwarunkowań postaw rodziców wobec obowiązkowych szczepień ochronnych w oparciu o skalę Rodzicielskich Postaw wobec Szczepionek (Parent Attitudes about Childhood Vaccines Scale -PACV)
Oficjalna strona projektu: Link
Okres realizacji: 2025-08-06 – 2026-08-05
Całkowita wartość projektu: 46750
Kwota dla UJ CM: 46750
Konkurs: MINIATURA 9
E-mail kierownika: natalia.habik-tatarowska@uj.edu.pl
Osoba do kontaktu: Izabela Zawadzka
Telefon osoby do kontaktu: 12 433 27 92
E-mail osoby do kontaktu: izabela.zawadzka@uj.edu.pl
Jednostka: Zakład Promocji Zdrowia i e-Zdrowia
Telefon do jednostki: 12 43-32-827
Postawy rodziców wobec szczepień obowiązkowych dzieci i młodzieży są kluczowym czynnikiem wpływającym na poziom wyszczepialności populacyjnej. Według danych NIZP-PZH liczba odmów szczepień wzrosła z 48 609 w 2019 r. do 87 344 w 2023 r., co przełożyło się na wzrost wskaźnika z 6.6 do 11.8 na 1000 dzieci.
Celem projektu będzie kulturowa adaptacja oraz psychometryczna walidacja polskiej wersji skali PACV (Parent Attitudes about Childhood Vaccines) wraz z identyfikacją psychospołecznych czynników wpływających na wahania szczepionkowe wśród rodziców dzieci do 15. roku życia.
Badanie zostanie przeprowadzone na ogólnopolskiej próbie około 1066 osób metodą sondażu diagnostycznego (CAWI). Przy populacji docelowej 11.6 mln (GUS, 2024), poziomie ufności 95% i p=0.5 błąd oszacowania wyniesie ≤3%.Projekt składa się z dwóch etapów. Pierwszy to adaptacja kulturowa skali PACV, realizowana za zgodą autora, Douglasa Opela. Obejmuje tłumaczenie przez dwóch niezależnych tłumaczy, weryfikację tłumaczenia metodą tłumaczenia wstecznego, konsultacje z trzema ekspertami z zakresu chorób zakaźnych i/lub wakcynologii oraz pilotaż z oceną kognitywną mającą na celu sprawdzenie zrozumiałości pytań. Drugi etap to badanie właściwe na próbie ogólnopolskiej metodą CAWI, umożliwiające eksploracyjną (EFA) i konfirmacyjną analizę czynnikową (CFA) oraz identyfikację czynników determinujących postawy rodziców.
Analizy statystyczne obejmą ocenę adekwatności próby (KMO), test sferyczności Bartletta, eksploracyjną analizę czynnikową (PAF), rotację czynników (Oblimin lub Varimax), analizę konfirmacyjną oraz ocenę rzetelności narzędzia (alfa Cronbacha). Regresja wielokrotna pozwoli na identyfikację predyktorów postaw rodzicielskich. Zwalidowane narzędzie umożliwi precyzyjną ocenę postaw wobec szczepień i wsparcie działań edukacyjnych i profilaktycznych. Wyniki posłużą jako podstawa do dalszych badań w ramach konkursu OPUS NCN, obejmujących badania kohortowe, analizę trendów, eksplorację treści internetowych, modelowanie predykcyjne oraz ścieżkowe badanie zależności przyczynowo - skutkowych między wiedzą, przekonaniami a decyzjami szczepiennymi.