Anatomia oponowych połączeń tętnic mózgowych w aspekcie krążenia obocznego w udarze niedokrwiennym
Instytucja Finansująca: MEiN
Oficjalna strona projektu: Link
Okres realizacji: 2023-08-29 – 2027-08-29
Całkowita wartość projektu: 239 800,00 zł
Kwota dla UJ CM: 239 800,00 zł
Konkurs: Perły Nauki
Opis projektu:
Ostry udar niedokrwienny, jeden z dwóch głównych podtypów udaru, jest spowodowany niedokrwieniem mózgu w wyniku zablokowania przepływu w tętnicy mózgowej przez skrzeplinę. Dopóki drożność tętnicy nie zostanie przywrócona, przeżycie niedokrwionego obszaru mózgu zależy od przepływu krwi zależnego od krążenia obocznego. Termin krążenie oboczne odnosi się do alternatywnych, wcześniej już istniejących dróg przepływu krwi, które w sytuacji zablokowania głównego naczynia odżywiającego dany obszar mózgu umożliwiają dostarczenie do niego krwi i jego przeżycie. Stopień rozwinięcia krążenia obocznego determinuje rozległość zawału tkanki mózgowej, a więc ciężkość udaru. Za krążenie oboczne w udarze mózgu odpowiadają dwa systemy: połączenia głównych tętnic u podstawy mózgu tworzące koło Willisa oraz drobne połączenia między końcowymi rozgałęzieniami głównych tętnic na powierzchni mózgu i w przestrzeni podpajęczynówkowej. Oponowe połączenia tętniczo-tętnicze (ang. pial/leptomeningeal collaterals, leptomeningeal anastomoses) to niewielkie (<1mm) naczynia łączące końcowe gałęzie korowe głównych tętnic mózgowych (tętnic przedniej [ACA], środkowej [MCA] i tylnej mózgu [PCA]). Połączenia te znajdują się na powierzchni kory mózgowej i w przestrzeni podpajęczynówkowej, tuż przed wniknięciem końcowych rozgałęzień tętnic mózgowych w głąb istoty szarej (gałęzie przeszywające). Głównym celem projektu jest scharakteryzowanie oponowych połączeń tętniczo-tętniczych między końcowymi gałęziami głównych tętnic mózgowych w izolowanych mózgach pobranych pośmiertnie: ich obecności, liczby, średnicy, oraz zmienności międzyosobniczych. Ocena naczyń będzie przeprowadzona podczas preparatyki anatomicznej, jak i za pomocą obrazowania: angiografii tomografii komputerowej (angio-TK) oraz mikrotomografii komputerowej (mikro-CT). Do projektu zostanie włączony ludzki materiał tkankowy w postaci 30 mózgów pochodzących od zmarłych osób, które przeszły rutynową sekcję sądowo-lekarską w Katedrze Medycyny Sądowej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ocena oponowych połączeń tętniczo-tętniczych, zarówno anatomiczna, jak i radiologiczna, poszerzy wiedzę na temat funkcjonowania krążenia obocznego w udarze mózgu u człowieka, co może przełożyć się na poprawę opieki nad pacjentami.
Powrót >